Conflictbestrijding op school
Download hier een oefening voor in je klas
Waar was u op 7 januari 2015 om 11u30?
De kans bestaat dat u – net als wij – heel erg moet nadenken.
Op 7 januari 2015 vielen twee broers de kantoren van Charlie Hebdo binnen en richtten een bloedbad aan.
Hoe komt het dat we ons dat niet meer herinneren?
Kan het zijn omdat er die week, dat jaar, die periode, meerdere aanslagen gebeurden? Of was het een net-ver-genoeg-van-ons-bedverhaal? Waren we vooral opgelucht dat het Brussel niet was?
Tegelijkertijd weten we ook: als het regent in Parijs, dan druppelt het bij ons. Dat hebben we een jaar later ondervonden op 22 maart.
Bij onze TADA-jongeren zijn die druppels eerder gevallen. Voor hen was het in 2015 al een zware stortbui. Er brak een rare, boze en onbegrijpelijke periode aan, waarin zij ongewild het middelpunt werden.
Dat werd klaar en duidelijk tijdens zaterdag die volgde op die 7de januari. We organiseerden een zaterdag rond omgaan met conflict, we voelden de bui hangen.
“Wat willen jullie dan in de plaats?”
De zaterdag was nog maar begonnen en we merkten: deze jongeren waren boos. Sinds 7 januari, slechts drie dagen geleden, werden ze op school anders benaderd door hun leerkrachten, op straat werden ze nagekeken en nageroepen. Alle moslims waren opeens terroristen.
Onze jongeren waren boos. Boos op iedereen die het verschil niet begrijpt tussen een terrorist en een moslim. Boos omdat deze mensen in hokjes denken en het opeens wij tegen zij werd. Boos omdat zij jongeren waren die behandeld werden als misdadigers.
We lieten ze hun hart luchten. Elke jongere herkende zich in het voorbeeld van een andere. Het was een geroezemoes, een opeenstapeling van klachten en negatieve gevoelens. De sfeer in de anders zo warme klas daalde al snel onder nul.
Tot een van onze gastdocenten de vraag stelde: “Wat willen jullie dan in de plaats?”
“Ik wil dat mensen een 12-jarige jongen zien als ze naar mij kijken. Geen moslim, geen allochtoon, geen terrorist”
Het werd stil. De jongeren keken elkaar aan. Na even aarzelen stak één jongen zijn hand in de lucht: “ik wil dat mensen een 12-jarige jongen zien als ze naar mij kijken. Geen moslim, geen allochtoon, geen terrorist”. Er klonken opeens instemmende geluiden.
Andere volgenden: “ik wil dat mensen beter begrijpen wat de Islam is”, “ik wil dat mensen aan mij vragen stellen om te begrijpen wat ik denk en voel in plaats van dat voor mij te beslissen”.
De rest van de dag gingen we verder in op wat ze hier zelf aan konden doen. We konden niet voorkomen dat onze jongeren de druppels voelden uit Parijs, maar we konden hen wel helpen om ermee om te gaan.
Die zaterdag was magisch. We ontdekten samen de kracht van positief en oplossingsgericht denken. Hoe kan je een klacht omdraaien naar een wens? Hoe creëer je een sfeer waar iedereen zich veilig voelt?
We kunnen de omgeving van onze kinderen niet veranderen, maar we kunnen hen wel op weg zetten om zelf te bepalen hoe ze die omgeving ervaren.
7 januari 2015 gaat de wereldgeschiedenis in als een gitzwarte terroristische dag.
10 januari 2015 gaat de TADA-geschiedenis in als een dag die gitzwart begon, maar eindigde met een groen hoopvol randje.
Tips voor leerkrachten
Uiten jouw jongeren en kinderen ook al eens klachten, negatieve gevoelens en problemen? Dan kan je volgende keer een van volgende zaken proberen:*
- Luister écht naar wat de jongere zegt
- Erken gevoelens en heb hier begrip voor
- Vel geen oordeel, formuleer geen oplossing en vermijd ongevraagd advies
- Stel vragen om de jongere zelf te laten nadenken en formuleren wat hij/zij wil:
- wat wil je in de plaats van die klacht?
- wat zou er anders zijn als die klacht er niet meer is?
- wat maakt je blij?
- wat gaat er wel goed?
- Op zoek naar nog meer inspiratie? Download dan volgende oefeningen om in jouw klas of jeugdorganisatie toe te passen
*Het zijn geen toverformules en de klachten hoeven niet over grote maatschappelijke onderwerpen te gaan. Probeer en geef niet op als het niet meteen werkt.